Kinderen op de vlucht, met tranen van wanhoop in hun ogen, met kapotte kleren in een context van armoede of in compromitterende en onveilige situaties. Het zijn de beelden die we allemaal wel kennen en die ons diep kunnen raken. Maar hoe ethisch is het om jonge kinderen op zo’n kwetsbaar moment vast te leggen? Hoe zouden we dat zelf vinden? En zouden we hun verhalen ook kunnen vertellen zonder deze beelden te gebruiken?

Onherkenbaar en ontraceerbaar

‘Het is voor Terre des Hommes belangrijk dat kinderen goed begrijpen waar het interview voor is,’ aldus Kari. ‘Daarom nemen we uitgebreid de tijd om dit met hen en hun ouders of verzorgers te bespreken. Als we een verhaal af hebben, checken we nogmaals of er echt geen risico’s zijn en of een kind nog steeds met publicatie instemt. Als extra bescherming gebruiken we een andere naam (door het kind gekozen) en indien nodig zorgen we dat kinderen niet identificeerbaar zijn. Bijvoorbeeld door de naam van hun dorp niet te noemen of hem of haar onherkenbaar in beeld te brengen.

Kinderen het belangrijkst

Kari: 'We werken sinds begin 2024 met deze aangescherpte richtlijnen en zijn daarmee echt een pionier in de sector. Tot nu toe heeft geen enkel kind zijn of haar toestemming ingetrokken. Dat is fijn, en komt denk ik omdat we zo zorgvuldig zijn. Met het vertellen van verhalen betrekken we ons publiek bij ons werk en brengen we positieve veranderingen teweeg. Het is een kernonderdeel van onze communicatie. Kinderen beschermen staat echter centraal in alles wat we doen, en als er twijfel is over hun welzijn of veiligheid, is dat altijd belangrijker dan welk verhaal dan ook.'

Het zijn vragen die Terre des Hommes zichzelf geregeld stelt. Maar waarom vinden we dat zo belangrijk?

Integriteit belangrijk

Terre des Hommes gebruikt naast foto’s van kinderen ook al een tijd lang illustraties. En misschien was het u al opgevallen dat kinderen niet altijd herkenbaar in beeld komen. We vinden het enerzijds belangrijk dat we aandacht vragen voor kinderuitbuiting en laten u graag zien hoe kinderen dankzij de steun van donateurs geholpen worden. Tegelijkertijd vinden we het essentieel dat we dit op een integere manier doen. Daarom heeft Terre des Hommes nieuwe afspraken gemaakt over de manier waarop we kinderen portretteren; de Ethical Content Policy.

Kari Postma, manager communicatie, vertelt: 'De kinderen in onze programma's zijn kwetsbaar; we hebben een verantwoordelijkheid daar ethisch mee om te gaan. Bovenal willen we ze meer zeggenschap geven over hun eigen verhaal.'

Zorgvuldige afspraken

In de vernieuwde Ethical Content Policy staat zorgvuldig beschreven hoe je op een integere manier een verhaal vergaart en hoe je daar een artikel, beeld of video van creëert. Essentieel in dit proces is een uitgebreide risicoanalyse.

Tijdens die analyse kijken we naar de specifieke situatie van het kind en de context. We willen voorkomen dat kinderen door het vertellen van hun verhaal een traumatische ervaring herbeleven. Of dat zij iets zeggen waarmee ze zichzelf of hun omgeving in gevaar brengen. Dit kan bijvoorbeeld als het kind uit een land komt waar kinderarbeid illegaal is of wanneer kinderen het over kinderrechten hebben die hun land niet respecteert. Zo’n verhaal kan gevolgen hebben voor henzelf of hun omgeving. Ook willen we voorkomen dat kinderen gestalkt worden nadat ze verteld hebben over de impact van seksuele uitbuiting. Kwaadwillenden zouden juist deze kinderen kunnen chanteren omdat ze weten dat ze kwetsbaar zijn.