Impact op de toekomst

Het zijn spannende tijden, daarom komt Hilhorst ook met een waarschuwing voor de toekomst: ‘We moeten oppassen dat we de boel niet nóg verder afbreken. We moeten behouden wat we hebben.' De oplossing om het tij te keren zit volgens Hilhorst vooral in meer saamhorigheid: ‘We moeten laten zien dat er wel degelijk heel veel mensen zijn die zich solidair voelen met een ander. Uiteindelijk zitten we op deze aardbol allemaal in hetzelfde schuitje.'

Verhaar kan dit alleen maar toejuichen: ‘Voor de kinderen waar we dit werk voor doen, moeten we positief blijven en kijken naar wat wel kan in onze strijd tegen kinderuitbuiting. En daar kunnen we alle hulp van al onze donateurs goed bij gebruiken.'

Impact op donateurs

Als er minder geld van overheden komt, betekent dit dat er via andere kanalen geld moet komen. Voor de meeste goede doelen, ook voor Terre des Hommes, wordt dat zoeken naar extra donateurs. Verhaar: ‘Gelukkig hebben we al een grote groep van geweldige en trouwe donateurs, waar ik heel dankbaar voor ben. Dankzij hen kunnen we de meest kwetsbare kinderen helpen. Dat neemt niet weg dat ook wij naar extra inkomsten moeten zoeken.'

Volgens Kariuki betekent een donatie vaak letterlijk het verschil tussen leven en dood: ‘Een donatie maakt het verschil tussen een kans op een waardige toekomst of een bedelaar worden. Een donatie betekent het verschil tussen een opleiding volgen of gedwongen worden tot kinderarbeid. Tegen iedereen zou ik willen zeggen: aarzel niet, kijk niet weg zoals veel regeringen doen. Steun de mensen die alle hulp kunnen gebruiken, zodat kinderen en jongeren een kans hebben op een betere toekomst.'

En alles stopt nu. Wat is er gebeurd met onze saamhorigheid en vriendelijkheid in deze wereld? Het voelt alsof de mensheid haar belofte om van de wereld een betere plek te maken voor iedereen, niet nakomt.'

Impact op Terre des Hommes

Het stoppen van al deze projecten heeft niet alleen impact op kinderen, maar ook op medewerkers van Terre des Hommes. Verhaar: ‘Een aantal collega’s zal hun baan verliezen, dat is ongelofelijk zonde. We zijn nu aan het heroriënteren hoe we met minder geld zo veel mogelijk impact kunnen maken.' Want, benadrukt Verhaar, bij alles wat Terre des Hommes doet, blijven kinderen op één staan: ‘Het stoppen van kinderuitbuiting blijft onze missie. Dat kan alleen met een financieel gezonde organisatie. Daarom sluiten we gefaseerd onze kantoren in Afrika en Azië en gaan we de organisatiestructuur anders inrichten.'

Ook gaat Terre des Hommes aan minder noodhulpprojecten meedoen, zoals in Gaza en Oekraïne, vertelt Verhaar: ‘Wij gaan ons met name richten op systeemverandering om kinderuitbuiting, zoals kinderarbeid en seksuele uitbuiting, te voorkomen, onder andere via onderzoek en met kinderparticipatie. Kinderen weten al zoveel, daarom betrekken we ze ook bij het ontwikkelen van onze aanpak tegen kinderuitbuiting.'

Impact op kinderen

Raphael Kariuki ziet vanuit zijn standplaats in de Keniaanse hoofdstad Nairobi nog een ander gevolg van de wereldwijde bezuinigingen: ‘Jongeren ervaren een directe impact door het stopzetten van projecten. Op korte termijn kunnen kinderen meer worden blootgesteld aan uitbuiting en misbruik, met name door kinderarbeid en seksuele uitbuiting. Ze gaan van school en belanden onder valse voorwendselen in de criminaliteit. Meisjes lopen mogelijk een verhoogd risico op seksuele uitbuiting. Projecten waarbij jongvolwassenen een microkrediet kregen om een eigen bedrijf te beginnen, zijn met één pennenstreek ongedaan gemaakt. In Oost-Afrika was zoveel vooruitgang geboekt, maar dat zal nu minder snel gaan of zelfs helemaal niet meer lukken.'

Impact op projecten

De bezuinigingen van USAID hebben geen directe impact op Terre des Hommes Nederland, simpelweg omdat ze geen donor is. De meeste impact wordt verzoorzaakt door de keuze van het Nederlandse kabinet om fors te bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking. Verhaar: ‘We moeten noodgedwongen stoppen met een aantal langlopende projecten. Bijvoorbeeld She Leads, een geweldig programma, waarin we heel veel meiden hebben opgeleid. Zij weten nu wel wat hun rechten zijn en gaan een grote betekenis hebben in hun gemeenschap.'

Op dit punt kan regiodirecteur Kariuki zijn frustratie niet onderdrukken: ‘We hebben door de jaren heen echt iets opgebouwd. Je zag de impact van onze projecten op kinderen, hun families, op gemeenschappen.

Volgens Hilhorst heeft het stoppen van USAID, die garant stond voor zo’n veertig procent van de noodhulp wereldwijd, een enorme krater in de hulpverlening geslagen: ‘The Lancet (een vooraanstaand medisch tijdschrift - red.) berekende dat de afbouw van deze Amerikaanse hulporganisatie de komende vijf jaar kan leiden tot veertien miljoen extra doden. Dat is een veelvoud van het aantal doden van de tsunami van 2004, die iedereen zich herinnert als de grootste ramp aller tijden.'

Het kabinet Schoof besloot miljarden euro’s te korten op ontwikkelingshulp. En USAID, de grootste hulporganisatie ter wereld, is door de Amerikaanse president Trump zo goed als ontmanteld. Julie Verhaar, tot 1 oktober directeur van Terre des Hommes, Thea Hilhorst, hoogleraar Humanitaire Studies aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en Raphael Kariuki, onze regiodirecteur in Afrika bespreken de impact van de wereldwijde bezuinigingen op ontwikkelingshulp: ‘Op korte termijn kunnen kinderen meer worden blootgesteld aan uitbuiting en misbruik.'

‘Tja, wat zeg ik op een feestje als de bezuinigingen ter sprake komen…’, Julie Verhaar moet even nadenken over een antwoord: ‘Heel veel mensen hebben geen idee hoe groot de impact is, zij missen het totaalplaatje. Het zijn namelijk niet alleen Nederland en de Verenigde Staten die bezuinigen, het zijn ook de landen om ons heen: Duitsland, Engeland, Zwitserland en ga zo maar door.' Thea Hilhorst beaamt dat: ‘Wat er in Amerika is gebeurd, dat USAID bijna in één keer is afgeschaft, is verschrikkelijk. Zij was verantwoordelijk voor zoveel hulp, van medicatie tot voedselpakketten, met name in Afrika.'